[h5]Natuurkundige en presentator Diederik Jekel in UT Nieuws van maart 2012, het maandblad van Universiteit Twente.[/h5]
https://issuu.com/utnieuws/docs/ut-nieuws-12-03-01
Diederik Jekel noemt 2011 een wonderlijk jaar. Als natuurkundige schoof hij regelmatig aan tafel bij De Wereld Draait Door om ingewikkelde natuurverschijnselen uit te leggen. Aan het einde van het jaar verscheen zijn boekje ‘Zeven rampen die niet gaan gebeuren’ en werd hij uitgenodigd om te spreken op de prestigieuze TEDx conferentie in Amsterdam over hoe je angst de baas kunt worden. ‘Ik mag doen wat ik het allerleukst vind: ouwehoeren over wetenschap en ingewikkelde dingen simpel uitleggen. Ik ben zielsgelukkig.’Bij de Wetenschapsquiz junior van dit jaar presenteerde Jekel in blauwe stofjas de proeven. Zo liet hij drie drollen van een baan glijden om aan te tonen dat de drol van oliebollen met poedersuiker de meeste remsporen naliet. Erg overtuigend was de proef niet maar leuk vond hij het wel. Aan het einde wordt de winnaar van de quiz door de hele klas omhelsd. Jekel: ‘ Ik snapte het kleine joch dat won, heel erg. Hij werd gewaardeerd omdat hij slim is en op dat moment kon hij veilig een nerd zijn. Daar moeten we in Nederland aan werken, dat het okay is om slim te zijn.’
Dat klinkt als een jongen die zelf gepest werd omdat hij te slim was…
‘Ik was geen gemakkelijk kind, vond weinig aansluiting en nam mezelf heel erg serieus. Stoeien en voetballen vond ik onzin. In groep drie kwam ik erachter dat je met duizendtallen op dezelfde manier kon tellen als met gewone getallen. Ik wilde weten of dat altijd goed zou gaan en heb het tot 1.6 miljoen in een schrift uitgeschreven om daarachter te komen. Ik was toen acht.’
En, wat was je conclusie?
‘Het bleef goed gaan maar vooral was het heerlijk om te doen. Die getalletjes gaven mij zoveel rust en duidelijkheid zonder al dat menselijk gedoe. Met getalletjes kan je van alles doen, ze werken met je mee als een soort vriendelijke hond. ‘
Jouw boekje gaat over een aantal grote bedreigingen. Bijvoorbeeld een tsunami in Europa en het einde van de wereld in 2012. Je beschrijft hoe je angst de baas kunt worden door het maken van risicoanalyses. Ook op TEDx sprak je hierover. Ben jij zo angstig?
‘Nu ben ik nergens meer bang voor maar op de lagere school was ik bang voor alles. Slangen, brand, dat mijn ouders zouden omkomen, voor oorlog. Daarbij was ik ook een heel gevoelig kind. Ik nam het op voor leraren en leerlingen die gepest werden. Een groot gevoel voor rechtvaardigheid, ik lette op alles om me heen.’
Hoe ben je van die angsten afgekomen?
‘Op de middelbare school heb ik mijn beste vriend Jon Karthaus leren kennen. Ik werd wat luchtiger, hing de grappenmaker uit, kreeg vrienden en ging theater en cabaret maken. Tijdens de musical werd ik op school hondsberoerd. In de auto naar het ziekenhuis viel ik langzaam weg. Ik heb twee dagen sub- comateus op de intensive care gelegen en ben aan de dood ontsnapt. Ik bleek diabetes te hebben, domme pech, ik kon er niets aan doen. Pas toen ik begreep hoe die ziekte in elkaar zat, kon ik het verwerken. Die objectieve kennis gaf mij grip en rust waardoor ik niet meer bang was.’
Wat heeft dat voor invloed op het leven van een zeventienjarige?
‘Een jaar later verongelukte ook nog een vriend van Jon en mij op Curaçao tijdens het duiken. Ik heb geen nulmeting van mijn leven, geen controlegroep van mezelf dus ik weet niet in hoeverre deze heftige gebeurtenissen mij gevormd hebben. Ik weet wel dat het Jon en mij eindeloos dicht tot elkaar heeft gebracht heeft. Die vriendschap klopt gewoon, het is onvoorwaardelijk.´
Je hebt er voor gekozen om aan de Universiteit van Twente vastestoffysica te gaan studeren. Wat gaf de doorslag?
´Ik heb lang getwijfeld tussen toneel en wetenschap. Toneelspelen kan je ook doen zonder studie en natuurkunde niet, daar moet je echt iets voor geleerd hebben. Ik heb voor natuurkunde gekozen omdat het zich zo breed en basaal bezig houdt met veel facetten van de natuur. Je leert zuiver redeneren en bent bezig alles om je heen te begrijpen.´
Precies wat jij zocht dus …
´Dat is waar natuurkunde mij ontzettend mee geholpen heeft, de dingen om je heen begrijpen en ze uit kunnen leggen. Dat doe ik nu al zeven jaar, dingen aan anderen uitleggen. Op de universiteit gaf ik workshops en bijlessen. Het is zo fantastisch om bij een kind een kwartje te zien vallen omdat hij iets begrijpt en daar trots op is. Echt kippenvel krijg ik daarvan.´
In 2009 kwam Jekel via de universiteit Twente in aanraking met tv redacteuren van Klokhuis en de DWDD. Hij stuurde zelf een sms’je toen de Nederlands Andre Geim de Nobelprijs voor Natuurkunde won. ‘Daar kon ik wel een verhaal op tv over vertellen vond ik. In de trein halverwege Almelo en Deventer hoorde ik dat de redactie het aandurfde en drie uur later zat ik aan tafel.’
Jekel werkte afgelopen jaar voor het eerst mee aan de voorbereidingen van de Nationale Wetenschapsquiz. VPRO Eindredacteur Hansje Quartel noemt hem een aanwinst voor de omroep. ‘Hij heeft een natuurlijk talent om ingewikkelde dingen simpel en met humor uit te leggen. Dat maakt hem als wetenschapper bijzonder. Daarbij is het ook nog eens een aardige vent en een enthousiaste werker die zich niet snel uit het veld laat slaan.’
Waar gaat het verder heen met jou?
´Als kind wilde ik quizmaster zijn, net als Ron Brandsteder, dat is al een beetje gelukt. Het liefst wil ik dingen beter maken in Nederland, vooral binnen het onderwijs. Daarom start ik mijn eigen bedrijf en word ik over vijftien jaar minister van onderwijs, cultuur en wetenschappen. Het systeem kan veel beter en daar kan ik aan bijdragen. ´