Wilp – Gehandicapten houden wel van een feestje althans, degene die ik ken wel en dat zijn er inmiddels aardig wat. In mijn eerste weken als manager in de gehandicaptenzorg, schrok ik me dood van al die aandoeningen en beperkingen. Dan moest ik huilen als ik thuis kwam, geen idee hoe soep te koken van al die ellende en nieuwigheid. Pas na maanden begon ik bewoners te kennen en besefte met het schaamrood op de kaken welke vooroordelen ik met me mee droeg.
Nee, dan Jannes, volkszanger uit het Drentse Emmen. De afgelopen jaren bereikte hij landelijk de gouden status met platen als Laat me vrij, Als jij er niet meer bent en Als het zonnetje schijnt. Voor de laatste week van de zomervakantie werd in het diepste geheim een optreden van Jannes voorbereid. Jannes, de droom van alle driehonderd bewoners.
Het is die donderdagmiddag 35 graden in de schaduw. De drie mannen van de catering staan achter de barbecue en zijn zowel aan voor- als achterzijde doordrenkt van het zweet. Als alle hamburgers en worsten op zijn, worden de attracties hervat. Er deinzen twee kamelen met enorme konten rondjes over het grasveld. Bewoners hangen kirrend van plezier of schreeuwend van angst tegen de bulten aan. Aan de andere kant van het terrein wordt woest gesmeten met waterballonnen en laten de bewoners van het P Paviljoen hun voeten masseren terwijl ze onderuit in hun rolstoel hangen.
Tegen drie uur stromen rolstoelen en bedden naar het middenterrein. Uit een blauw bestelbusje klimt een brede, kale man met geluidsboxen en een microfoon. Het is de roadie van Jannes.
Bewoner Martin loopt fluitend met zijn handen op de rug om het podium te drentelen. Martin is 23 jaar, sterk gedragsgestoord, zwaar autistisch en 1 meter 97. Op andere dagen loopt hij nooit zonder zijn twee begeleiders over het terrein omdat zijn agressieve uitbarstingen niet te voorspellen zijn. Hij gooit in zo´n bui met mensen en materiaal alsof het luciferdoosjes zijn. Vandaag weet Martin dat Jannes komt en kan hij zijn geluk niet op.
Dan opeens is de stem van Jannes daar, gevolgd door zijn twee meter hoge gestalte. `Allemááál´, handjes in de lucht!!´ en daar gaan zeshonderd handen. Martin klimt als eerste op het podium naast Jannes gevolgd door Peter en Theo die op doordeweekse dagen ook altijd een vaste begeleider naast zich hebben. Alle bewoners die kunnen klimmen, verdringen zich op het podium om de zanger heen. En Jannes zingt en zingt, knuffelt en omhelst, deint in de massa mee en loopt de polonaise achter rolstoelen aan. Het is nu wel veertig graden in de schaduw maar dat kan niemand iets schelen. Dit is de dag van feest en zang het is de dag van Jannes. Na het optreden deelt de artiest een grote stapel foto’s en kussen uit en is zijn shirt ook van zowel de voor- als de achterkant doordrenkt van het zweet.
Met Jannes verdwijnt de spontane en uitzonderlijke vrijheid die er drie dagen geweest is en keren bewoners terug naar rust, regelmaat en structuur. Wat is er gebeurd dat bewoners deze dagen zo anders zijn? Er heeft zich geen enkel incident voorgedaan. Wat doet een volksheld als Jannes met bewoners? Hoe komt het dat alles anders mag zijn en iedereen daar zo gelukkig van wordt?
Bewoonster Monique komt de dag na het optreden en vraagt of Jannes niet wat vaker langs kan komen. “Dan gaat alles zo goed en voel ik me zo lekker”. Pak de handschoen op, ga de uitdaging aan: leer ons iedere dag een beetje Jannes zijn.